De perfectionist

De afgelopen week was een drukke week, met 6 lesdagen en vluchten van meerdere uren. In deze blog neem ik jullie mee in een persoonlijk verhaal en leg ik iets uit over aerodynamica. Ga er lekker voor zitten!

De mensen die mij kennen weten het al, ik kan soms echt een perfectionist zijn. Voordat ik aan dit traject begon wist ik dat ik hier tegenaan zou lopen en hiermee om zou moeten gaan. Dat het binnen twee weken zou zijn, had ik dan weer niet verwacht.

In de luchtvaart is het helemaal niet erg om perfectie na te streven. Want als kleine deviaties genormaliseerd worden, worden ze groter totdat het gevaarlijk wordt. Dus: blijf streven naar 100%, maar accepteer dat, zeker in de luchtvaart, perfectie eigenlijk niet bestaat. 

Makkelijk gezegd, toch? Zoals jullie konden lezen maakte ik tijdens les 2 mijn eerste zelfstandige landingen al. In de lessen die volgden lag de nadruk er niet op, maar dan is landen nog steeds een essentieel onderdeel van de vlucht. En deze landingen gingen niet zo lekker. De instructeur moest steeds helpen en dat het windkracht 7 was met windschering en turbulentie moest niet uitmaken volgens mijzelf. Ik baalde ervan: waarom lukt dit tijdens les 2 wel, en tijdens les 7 nou niet?

Vervolgens kwam les 8: de eerste officiële les voor de landingen. Enigszins gespannen kwam ik aan bij de vliegschool. Ik ontmoette de instructrice, waar ik nog niet eerder mee gevlogen had. Met haar 1,60 meter, zware Italiaanse accent en bijbehorende handgebaren vond ik het nu al een geslaagde dag. We deden de briefing en ik liep naar het vliegtuig om deze klaar te maken voor de vlucht. Brandstof aftappen, olie peilen, kijken of alle schroefjes wel in de romp zitten, een keer tegen de band aan trappen en dan kunnen we vertrekken.

Tot mijn verbazing kwam de instructrice aan met een paar kussens onder haar arm. Ik moest al lachen en vroeg of ze anders niet bij de pedalen kwam. Zelf vond ik het in ieder geval erg grappig maar ze antwoordde: “nee, ik hoorde al dat je erg goed was, dus ik ga er even lekker voor zitten.” 

Tja, wie de bal kaatst kan hem terug verwachten.

We startten de motor en taxieden naar de baan terwijl de instructrice het zichzelf comfortabel maakte. Tijdens de landingen sprak ze me er een beetje doorheen, maar ze greep geen enkele keer naar de controls om te corrigeren. Na vijf landingen was de les voorbij en gingen we debriefen. De instructrice vertelde dat dit voor het eerst was dat ze een leerling had waarbij ze niet in had hoeven grijpen in deze fase van de opleiding. Een mooi compliment en voer voor de perfectionist. Ze zei er wel meteen met een gemene glimlach achteraan dat er geen enkele perfecte landing tussen zat. Ze heeft me door!

Advanced Manoeuvres

Op 29 april staat mijn eerste solo vlucht al gepland! Dat is een vlucht waarbij ik alleen in het vliegtuig ga zijn en is absoluut een moment om naar uit te kijken. Op dit moment focussen we ons op de landingen en manoeuvres tijdens de vlucht. Vandaag hebben we bijvoorbeeld geoefend met ‘langzaam vliegen’: precies snel genoeg gaan zodat je nauwelijks blijft vliegen. Het vliegtuig zwabbert wat door de lucht en reageert nauwelijks op control input. Een beetje net als een boot die stil ligt. Waar je bij het afmeren van een boot met weinig snelheid aan wilt komen, is voldoende snelheid bij een vliegtuig juist nodig. 

Een vliegtuig die land, is eigenlijk een vliegtuig die gecontroleerd ‘naar beneden valt’. Dat vliegtuig kan zichzelf niet meer in de lucht houden, voornamelijk omdat deze te langzaam vliegt. Als je te vroeg of te laat je vliegtuig afremt, heeft dat grote gevolgen. Langzaam vliegen is daarom een belangrijk onderdeel voor piloten en dit oefenen we op grote hoogte, waar er meer ruimte is voor fouten.

Heel eenvoudig gezegd blijft een vliegtuig in de lucht omdat de lucht aan de bovenkant van de vleugel sneller stroomt dan aan de onderkant van de vleugel. Omdat dit zo is, is er aan de bovenkant een onderdruk en aan de onderkant een bovendruk (de wet van Bernoulli). Dit gebeurt als de snelheid voldoende is en wanneer de hoek van de vleugel ten opzichte van de aanstromende lucht precies goed is. Langzamer vliegen betekent dus een hogere neusstand om dezelfde hoeveelheid opwaartse druk te krijgen. Als je te langzaam vliegt en de vleugelhoek ten opzichte van de aanstromende lucht te groot is, raakt de vleugel ‘overtrokken’. Ook wel een ‘stall’ genoemd.

De lucht die normaal gesproken langs de vleugels stroomt in mooie rechte lijnen, is nu turbulent en ‘plakt’ niet meer aan de vleugels. Het vliegtuig begint te schudden en trillen, reageert niet meer op je input, waarschuwingen klinken, lampen gaan knipperen en als je dit negeert gebeurt het onvermijdelijke: de neus duikt agressief naar beneden en het vliegtuig valt over de rechter vleugel als een soort blad van een boom. Dit klinkt heel heftig, maar als je het goed doet heb je slechts een paar meter hoogte verloren en vlieg je binnen enkele seconden weer normaal verder.

Verder hebben we wat steile bochten van 60 graden helling geoefend, waarbij er meer dan 2G op je lichaam komt te werken. Dit zijn geen normale manoeuvres, maar kan handig zijn om bijvoorbeeld verkeer te ontwijken.

Deze dingen gingen niet zo perfect. Na een keer oefenen gingen ze goed genoeg, maar niet perfect. Ik herken het gevoel dat het me geeft en ik maak bewust de keuze dit te accepteren. Op die manier wordt het plezier in de opleiding niet overstemd door het gevoel dat het niet goed genoeg is. Wat hierbij fijn is, is dat er elke les schriftelijk feedback en een cijfer gegeven wordt. Niet voldoende = opnieuw, net zo lang totdat je de betreffende oefening beheerst.

Om solo te kunnen staan er nog wat belangrijke lessen gepland. Daarna wordt alles herhaald en komt er een moment waarop de instructeur uit stapt en zegt: ga nu zelf maar een rondje. Prachtig! Maar ik moet er nu nog even niet aan denken. 

Het is pas 2 weken geleden dat ik begon en ik ben nu 14 vlieg uren en 40 landingen verder. Dat is veel in korte tijd, maar eigenlijk ook pas heel weinig. Ik kan nog niet bevatten dat ik over 10 dagen volledig zelf vlieg.

In de volgende blog, die niet lang op zich zal laten wachten, iets meer over de techniek en procedures: naar de grote internationale luchthaven van Las Palmas, de simulator en een vlucht vol pech, inclusief een naakte man.